Ψυχικό τραύμα 

Το μετατραυματικό στρες (ή και μετατραυματικό σοκ) σχετίζεται με μια τραυματική εμπειρία που έχουμε ζήσει ή στην οποία έχουμε υπάρξει μάρτυρες, όπως ένας θάνατος, ένα ατύχημα ή μια κακοποίηση. 

Τα άτομα με μετατραυματικό στρες πολλές φορές ξεκινούν θεραπεία για άλλους λόγους και αποφεύγουν επίμονα οποιαδήποτε συζήτηση και αναφορά στο θέμα που τους προκάλεσε το στρες. 

Οι ασθενείς μου που έχουν υποφέρει κάποιο ψυχικό τραύμα ζουν με ένα συναισθηματικό μούδιασμα που μπορεί να κρατάει από μήνες μέχρι και χρόνια αδυνατώντας να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Το μετατραυματικό στρες εκδηλώνεται συχνά με ψυχοσωματικά συμπτώματα, όπως πόνος στο στομάχι, πόνος στον αυχένα, πονοκέφαλοι, αϋπνία, εφιάλτες κτλ.

Η μεθοδολογία της εικαστικής θεραπείας

Ο στόχος μου στην αρχή της θεραπείας είναι να δημιουργήσω κλίμα εμπιστοσύνης και αποδοχής και να σεβαστώ το ρυθμό συναισθηματικής απελευθέρωσης του ατόμου από την αρχή μέχρι το τέλος της θεραπείας. Στην περίπτωση ενός τραύματος, αυτή είναι μια διαδικασία χρονοβόρα, γιατί η εμπειρία μου έχει δείξει ότι ο θεραπευόμενος θα πρέπει να "ανοίξει" το παράθυρο ανοχής (window of tolerance) για να μπορέσει να ξαναβιώσει, να νιώσει και αποδεχτεί το τραυματικό γεγονός. 

Το ενδιαφέρον με την εικαστική θεραπεία είναι ότι οι ζωγραφιές παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο, αυτόν ενός πιο ανώδυνου, μη λεκτικού μέσου. Η δημιουργία βοηθάει στην αυτογνωσία του θεραπευόμενου και στη βελτίωση της αυτοπεποίθησής του με ομαλό τρόπο ώστε να αγγίξει το τραυματικό γεγονός τη στιγμή που πρέπει. 

Στην τελευταία φάση συχνά καθοδηγώ το θεραπευόμενο μέσα από συγκεκριμένα θέματα (η χρήση μεταφορών ή σχημάτων είναι συχνή), ωστε να ενθαρρύνω την επαναφορά της μνήμης του γύρω από το συγκεκριμένο περιστατικό. Η φυσική παρουσία μου είναι σημαντική για να μπορέσει να διαχειριστεί τα έντονα συναισθήματα που μπορεί να προκληθούν.

Ολοκλήρωση της θεραπείας

Για την ολοκλήρωση της θεραπείας είναι σημαντικό να "τιμήσουμε" τον αγώνα του θεραπευόμενου και να τον βοηθήσουμε να κρατήσει θετικές εικόνες, εικόνες που επουλώνουν το τραύμα κυριολεκτικά και μεταφορικά. 

Η αντιμετώπιση ψυχικών τραυμάτων είναι μια λεπτή διαδικασία που απαιτεί γνώση και εμπειρία λόγω του μακροχρόνιου πόνου που συχνά βιώνουν τα άτομα και του κινδύνου "επανατραυματισμού".

Παρακάτω περιγράφω σύντομα το θεραπευτικό ταξίδι της Μαρίας που βίωσε ένα τραυματικό γεγονός στην ενήλικη ζωή της, αλλά της πήρε πολλά χρόνια για να βιώσει τη θλίψη που είχε αποφύγει.